تجارب برنامه‌ریزی در چند کشور منتخب

 ترکیه
برنامه‌ریزی در مقیاس گسترده، فراگیر و پی‌گیر نخستین بار پس از انقلا‌ب سوسیالیستی در سال ۱۹۱۷ در شوروی آغاز شد و شکل نهایی آن تا سال ۱۹۲۸ به طول انجامید. تجربه شوروی در کشورهای غیرسوسیالیستی به ویژه در کشورهای در حالتوسعه هم تقلید شده است. از نخستین کشورهای در حال توسعه ،ترکیه است. آغاز اولین برنامه این کشور را می‌توان برنامه‌ای دانست که برای پنج سال به مبداC سال ۱۹۳۴ تهیه شد. این برنامه‌چیزی جز فهرستی از پروژه‌های دلخواه نبود اما به هر حال برای اقدام‌های دولت در زمینه زیرساخت‌ها، معدن و صنعت راهنمای مناسبی به شمار می‌رفت.
در دهه ۱۹۵۰ در ترکیه حزب دموکرات بر سر کار آمد و برنامه‌ریزی مرکزی کنار گذاشته شد اما در قانون اساسی سال ۱۹۶۱ برنامه‌ریزی اقتصادی، اجتماعی دوباره جزء وظایف دولت گنجانده شد. سازمان دولتی برنامه‌ریزی نیز در همین سال تأسیس شد. وظیفه این سازمان تهیه برنامه‌های درازمدت، میان‌مدت، نظارت بر اجرای برنامه‌ها و رایزنی در مورد سیاستگذاری‌های اقتصادی جاری، تعیین شد. سازمان، وابسته به نخست‌وزیری بود و مقرر شد کار خود را با الهام از رهنمودهای شورای عالی برنامه‌ریزی که ریاست آن را نخست‌وزیر به عهده داشت و اعضای آن وزیران کابینه بودند، دنبال کند. سازمان، دبیرخانه شورا را هم یدک می‌کشید. هدف‌های برنامه برای بخش عمومی‌«الزامی» و برای بخش خصوصی «ارشادی» بود. به دلیل عقب‌ماندگی مناطق آناتولی شرقی و جنوب شرقی، ترکیه از نخستین کشورهایی است که برای توسعه مناطق یادشده اقدام به برنامه‌ریزی منطقه‌ای کرده است.