«معرفی لایه های موجود در Arc Map »

 1- کار با جداول اطلاعات توصیفی (Table Attribute) و شناخت اجزای آن

مقدمه

 قلب هر سیستم اطالعات جغرافیایی، دادههای آن است که کلیه ویرایشها، تجزیه و تحلیلها و کاربردهای مورد انتظار از یک سیستم اطالعات جغرافیایی بر اساس آنها انجام میگیرد و با توجه به این امر صحت و سقم اطالعات وارد شده نیز حائز اهمیت فوقالعادهای خواهد بود، چرا که با دادههای با دقت باال است که می- توان به نتایج صحیحی نایل شده و خروجی های حاصل از آن را در تصمیم گیری های مدیریتی بکار بست و برای بهبود اوضاع امیدوار بود. هر سامانه ی اطالعات جغرافیایی شامل دو نوع اطالعات مکانی و توصیفی میباشد که اطالعات مکانی شامل عوارض زمینی و اطالعات توصیفی نیز شامل ویژگیهای مربوط به عوارض زمینی همچون طول، عرض، ارتفاع و سایر ویژگیها میباشد که ترکیب این دو اطالعات درون GIS ویژگی بارزی به آن داده است. به هنگام ایجاد الیههای جدید در نرمافزار GIS Arc جداول توصیفی نیز بطور خودکار به همراه الیهها ایجاد میشود که میتوان اطالعات توصیفی عوارض را درون آنها ثبت و ذخیره کرد و در مراحل بعدی آنها را بکار بست. ناگفته نماند که ثبت اطالعات توصیفی در جداول اطالعاتی معموالا بیش از 87 درصد زمان را به خود اختصاص میدهد و نکته اصلی این است که باید نهایت دقت را در هنگام وارد کردن اطالعات به کار بست تا بتوان به نتایج حاصله اطمینان کرد. برای باز کردن جداول توصیفی، بر روی اسم لایه ی مورد نظر راست کلیک کرده و گزینه Table Attribute Open را انتخاب کنید. و همچنین میتوانید کلید Ctrl را پایین نگه داشته و بر روی نام لایه دوبل کلیک کنید تا پنجره اطالعات توصیفی باز شود. زمانی که لایه ی جدیدی را در نرمافزار GIS Arc ایجاد میکنید نرم افزار بصورت پیشفرض جدولی دو ستونه به نامهای FID و Shape ایجاد می کند. ستون FID که از عدد صفر شروع میشود بیانگر شماره ی ردیف بوده و ستون Shape نیز نوع شکل عارضه را که میتواند Point ،Polyline و Polygon باشد، مشخص میکند. این دو فیل به هیچ وجه قابل حذف نیستند. برخی از اجزای تشکیل دهنده ی این پنجره به ترتیب عبارتند از: 9 )Option Table :گزینه هایی برای جستجو، پرسشگری، اضافه کردن Field جدید و گزارش گیری در اختیار کاربران قرار میدهد. 2 ) Tables Related :جداول مرتبط و وصل شده به جدول توصیفی را به نمایش میگذارد. 3 )Attribute by Select :با کلیک بر روی این آیکون پنجره ای به همین نام باز میشود که در این پنجره میتوانید انواع پرسشگری های توصیفی را بر اساس دادههای وارد شده انجام دهید. 4 ) Selection Switch : رکوردهای انتخاب شده را از انتخاب خارج کرده و رکوردهایی که انتخاب نشده اند را انتخاب میکند.

5 )با وارد کردن شماره ردیف میتوان به ردیف مورد نظر رفت (توجه داشته باشید که شماره از صفر شروع میشود بنابراین اگر شماره 25 را تایپ کرده باشید نرم افزار شمارهای پایین تر از آن را خواهد آورد).

6 )records all Show :با انتخاب این آیکون کل ردیفها نمایش مییابد

7 )records Selected Show :با انتخاب این گزینه فقط ردیفهای انتخاب شده نمایش داده میشود.

  

2-کار با سربرگ Options Table جداول توصیفی

برای دسترسی به Option Table بر روی آیکون  در گوشه سمت چپ بالای پنجره جدول توصیفی کلیک کنید. همچنان که در تصویر زیر مشاهده میفرمایید فرامین و دستورات زیادی در Option Table وجود دارد که به شرح مهم ترین آنها خواهیم پرداخت. Replace & Find :برای پیدا کردن ارزشهای توصیفی موجود در جداول و جا بجایی آنها با مشخصات و ارزشهای دلخواه کاربران مورد استفاده قرار میگیرد.

برای کار عملی جدول اطالعات توصیفی Shahrestan را باز کرده و گزینه Find & Replace  را انتخاب کنید و در پنجره باز شده نام Ardabil را تایپ کنید و دکمه Next Find را برای پیدا کردن Ardabil کلیک کنید.

شما میتوانید برای تمرین جا بجایی، به سربرگ Replace رفته و نام انگلیسی اردبیل را با نام فارسی آن جا بجا کنید. ولی توجه داشته باشید که برای این عملیات باید اجازه ویرایش بر روی الیه را صادر کنید، برای صدور اجازهی ویرایش لایه ها بر روی نام لایه ی مورد نظر راست کلیک نموده و گزینه ی Editing Start را از مقابل گزینه ی Feature Edit انتخاب نمایید.

اکنون میتوانید به پنجره Replace & Find و سربرگ Replace برگشته و در کادر With Replace نام اردبیل را به فارسی تایپ کنید و با کلیک بر روی دکمه Replace نام Ardabil را به اردبیل تغییر دهید. برای تمرین نام تمام شهرستانهای اردبیل را به فارسی برگردانید. برای ذخیره نیز میتوانید از زیر منوی Editor ،Save Edits را کلیک کرده و بعد از آن Editing Stop را کلیک کنید.

  Select by Attributes :این ابزار رکوردها را بر اساس پرسشگری های توصیفی کاربران انتخاب میکند و در واقع یکی از دستورات اساسی این بخش است. برای فراخوانی این ابزار بر روی آن کلیک کنید تا پنجره مربوطه باز شود. برای مثال قصد داریم در بین شهرستانها اردبیل را انتخاب کنیم لذا طبق تصویر دستورات را وارد میکنیم.

مراحل کار بدین صورت است که 1 )بعد از باز شدن پنجره Attribute by Select در زیر کادر Method بر روی فیلد Name دوبل کلیک کنید. 2 )بر روی علامت مساوی تک کلیک کرده و  3) Values Unique Get را کلیک کنید با باز شدن کادر بالایی  ...Unique Get  بر روی اردبیل دوبل کلیک نمایید. حال اگر Apply را کلیک کنید در محیط View Data و بر روی نقشه، شاهد انتخاب شدن شهرستان اردبیل خواهید بود که اگر در حالت Edit Start باشد، میتوانید ویرایش و یا حذف کنید. در صورت زیاد بودن زیرمجموعه های (تعداد شهرستانها) فیلد Name برای سهولت دسترسی به شهرستان مورد نظر میتوانید از کادر مشخص شده مقابل To Go استفاده کرده و با تایپ حرف اول نام شهرستانها و فشردن کلید Enter به شهرستان مربوطه دست پیدا کنید.

مثالی دیگر: برای آشنایی بیشتر با کاربرد   Select by Attributes ،شهرهایی را که تراکم جمعیت در آنها بیش از 100 نفر در هکتار است را پیدا کنید. برای این پرسشگری باید دستور قبلی را با کلیک بر روی دکمه  پاک کنید. بعد از آن 1 )درون کادر فیلدها، فیلد Pop85_Dens را با دوبل کلیک انتخاب کنید. 2 ) علامت  را کلیک نموده و 3 )عدد 100 را تایپ نمایید و در نهایت 4 )Apply را کلیک کنید.

لازم به ذکر است که درون پنجره Select by Attributes ، دستورات ترکیبی و پیچیدهای را نیز میتوانید صادر کنید برای مثال قصد داریم شهرستانهایی را که بیش از 100000 نفر جمعیت دارند و همچنین دارای نسبت جنسی کمتر از 105 هستند را انتخاب کنیم. برای اعمال این عملیات دستور روبرو را صادر میکنیم " Populati_2" >100000 AND "Sex_Rate_8" <105

چندین دکمه در پایین پنجرهی Select by Attributes ، موجود است که توضیحی مختصر در مورد تک تک آنها خالی از لطف نیست. دکمه Clear که قبل شرح آن رفت. و اما دکمه  : برای سنجش صحت و سقم دستورات بکار میرود و در واقع با کلیک بر روی این آیکون میتوانیم از اشتباه یا صحیح وارد کردن دستورات مطلع شویم.در مواردی که دستورات خود را صحیح وارد کرده باشید با . پنجره شماره 1 روبرو خواهید شد و در غیر این صورت با پنجره شماره 2

آیکون  برای فراخوانی Help نرمافزار بکار میرود، آیکون  برای فراخوانی دستورات ذخیره شدهی قبلی کاربرد داشته و در نهایت آیکون  نیز برای ذخیره ی دستورات بکار میرود. Clear Selection : عوارض را از حالت انتخاب خارج میکند.

Switch Selection : رکوردهای انتخاب شده را از انتخاب خارج کرده و رکوردهایی که انتخاب نشدهاند را انتخاب میکند.

Select All : برای انتخاب همهی رکوردهای موجود در جدول بکار میرود.

Add Field : این گزینه برای ایجاد Field های جدید در جداول توصیفی بکار می- رود. در ایجاد هر فیلدی باید توجه داشته باشید که نوع فیلد ایجاد شده متناسب با دادههایی باشد که قصد ثبت و ذخیره کردن آنها را دارید. برای درک بهتر، در پنجرهی جدول توصیفی لایهی شهرستان و از منوی Table Option بر روی Add Field کلیک کنید تا پنجره مربوط به آن باز شود و در آنجا برای تراکم جمعیت شهرستانهای اردبیل فیلدی تحت عنوان Density ایجاد نمایید. (لازم به ذکر است که در هنگام ایجاد فیلد جدید لایه باید در حالت Stop Editing قرار گرفته باشد در غیر این صورت فیلدی ایجاد نخواهد شد). طبق تصویر زیر عمل کنید 1) در بخش اول نام فیلد را وارد کرده و 2) در بخش دوم نوع فیلد را انتخاب نموده و در نهایت Ok کنید.

در منوی کشویی Type شش گزینه موجود است که برای تعیین نوع فیلدها بکار میروند؛ گزینه Short Integer اعداد صحیح 8 کاراکتر را شامل میشود، گزینه Long Integer اعداد صحیح تا 16 کاراکتر را در بر میگیرد، گزینهی Float اعداد اعشار تا 8 کاراکتر را شامل میشود، گزینهی Double اعداد اعشار تا 16 کاراکتر را شامل میشود، فرمت Text برای فیلدهایی که دادههای متنی را در بر میگیرد، استفاده میشود (همچون اسم شهرها). و در نهایت گزینه ی Date نیز برای فیلدهایی که تاریخ وقوع رویدادی خاص را نشان میدهد، استفاده میشود.

 Turn All Fields on : این گزینه همچنان که از اسم آن مشخص است، برای روشن کردن تمام فیلدهایی که خاموش شده اند، استفاده میشود.

 Show Field Aliases : در صورتیکه برای فیلدها اسم مستعار تعیین نمایید، با فعال کردن این گزینه میتوانید اجازه نمایش اسامی مستعار را صادر کنید.
Arrange Table : این گزینه و زیر منوهای آن برای تنظیم نمایش اطلاعات توصیفی چندین لایه درون یک پنجره، بصورت افقی و یا عمودی بکار میرود.

گزینه اول برای تنظیم نمایش پنجرهها به حالت افقی بکار میرود، گزینه دوم حالت عمودی را ممکن میسازد، گزینهی سوم نیز پنجره ها را به حالت قبلی باز میگرداند و بالاخره گزینه چهارم برای برگشت از عمل انجام شده توسط گزینه ی سوم بکار میرود.

Restore Default Column Widths : در صورتیکه عرض فیلدها را کم و یا زیاد کرده باشید با کلیک این گزینه همه تغییرات لغو شده و عرض فیلدها به شکل اولیه خود باز میگردند.
Restore Default Field Order : اگر احیاناً تغییرات ظاهری (همچون جا بجایی فیلدها) در بین فیلدها اعمال کرده باشید با کلیک این گزینه میتوانید جدول را به حالت قبل از جا بجایی برگردانید.
Join and Relates : این گزینه برای ایجاد 1) اتصال و 2) ارتباط بین جداول توصیفی کاربرد دارد. گزینهی بعدی نیز (Related Tables) جداول مرتبط را نمایش میدهد.

Create Graph : با انتخاب این گزینه قادر خواهید بود از فیلدهای مورد نظرتان نمودار تهیه کنید. برای شروع روی گزینه ی مذکور کلیک نمایید تا پنجره ی Create Graph Wizard باز شود. در پنجره مورد نظر تنظیمات را طبق مراحل زیر، بصورت گام به گام انجام دهید.
Graph type : در این بخش نوع نمودار را، از بین نمودارهای ستونی، دایرهای، خطی و سایر انواع آن تعیین کنید.
Layer/Table : در این بخش باید لایه های که میخواهید از فیلدهای آن گراف تهیه کنید را تعیین نمایید. پس لایه ی شهرستان را از این کادر انتخاب کنید.
Value field : در این بخش فیلدی که قصد تهیه گراف از آن دارید را انتخاب کنید. (فیلد Populati_2 را که جمعیت سال 1385 شهرستان اردبیل را در بر می گیرد را انتخاب نمایید.

(X field (optional : فیلد Populati_2 را جهت تنظیم صعودی یا نزولی بودن ستونهای نمودار وارد کرده و نوع آن را تعیین کنید.
X Label field : برای تعیین برچسب محور افقی کاربرد دارد. (ترجیحاً این گزینه را بر روی فیلد Name تنظیم کنید).
Vertical axis : محل قرارگیری اعداد فیلد ارزش را میتوان از این کادر تعیین کرد که در چپ و یا راست و یا هر دو طرف نمودار قرار گیرد.
Horizontal axis : محل قرارگیری برچسب افقی گراف را تعیین میکند که پایین، بالا و یا هر دو طرف نمودار قرار گیرد.
Add to Legend : با فعال شدن این گزینه راهنمایی برای نمودار شما اضافه خواهد شد.
(Show Labels (marks : با فعال کردن این گزینه شاهد اضافه شدن مقادیر ستونها به عنوان برچسب هر ستون خواهیم بود.

Color : برای تعیین رنگ نمودار بکار میرود. و دارای سه گزینه است که گزینه
Match With Layer :رنگ همان لایهای که از فیلدهای آن گراف تهیه شده است را به نمودار میدهد.
گزینه Palette : که بهترین گزینه در بین سه گزینه موجود است چرا که طیفبندی خاصی را برای ستونهای نمودار تعیین میکند و هر ستونی را با رنگی منحصر به فرد نمایش میدهد.

و گزینه آخر نیز Custom : کاربران را در تعیین رنگ مورد نظر مختار میگذارد.
Bar style : از این کادر نوع شکل ستونها را میتوان تعیین نمود.
Bar size : در این کادر میتوان اندازهی عرض ستونها را به درصد تعیین کرد.

Show border : با فعال کردن این گزینه کادری در اطراف ستونهای نمودار رسم میشود.

بعد از اعمال تنظیمات فوق گزینهی Next را کلیک نموده و به مرحله بعد بروید. در پنجره بعدی تنظیمات زیر را انجام دهید.

… Show all feature: با فعال کردن این کادر تمام رکوردهای ثبت شدهی فیلد ارزش درون گراف نمایش مییابد.

…Highlight currently selected : برای هایلایت کردن ستون رکوردهای انتخاب شدهی فیلد ارزش بکار میرود.

… Show only selected feature: با فعال شدن این گزینه فقط ستون رکوردهایی که انتخاب شدهاند نمایش مییابد.

در پایین کادر General graph properties و مقابل کادر Title میتوانید عنوانی برای نمودار خودتان تعیین نمایید. و اگر قصد پا نویسی نمودار را داشته باشید باید در مقابل کادر Footer ، پا نویس خود را بنویسید. با فعال کردن گزینه ی Graph 3D view میتوانید نمایش سه بعدی نمودار را داشته باشید.

Graph legend : با فعال نمودن این گزینه میتوان برای گراف راهنما اضافه کرده و در کادر Title عنوانی برای آن تعیین نمود و همچنین در مقابل گزینه Position نیز میتوانید محل قرارگیری را تعیین نمایید.

و اما گزینه های موجود در کادر Axis properties امکان نمایش نام محورها، تغییر نام آنها و روشن یا خاموش کردن آنها را برای کاربران ایجاد میکند؛ به شکلی که میتوانید برای هر کدام از محورها اسم خاصی را نوشته و به منظور نمایش آنها، تیک گزینه Visible را بگذارید. و در آخرین مرحله بر روی دکمه Finish کلیک نمایید تا نمودار شما برای خروجی گیری و یا ذخیره مهیا شود.

بعد از آماده شدن گراف، با راست کلیک بر روی پنجرهی نمودار و انتخاب گزینهی Save میتوانید مسیری برای ذخیره ی نمودار خود انتخاب ک.ده و آن را به فرمت Grf ذخیره نمایید. این نوع ذخیره زمانی کاربرد دارد که شما قصد داشته باشید بعد اً با فراخوانی مجدد گراف تهیه شده تنظیماتی درون آن اعمال نمایید. همچنین در صورت تمایل میتوانید با انتخاب گزینهی Add to Layout گراف تهیه شده را به نقشهی خروجی خود اضافه نمایید.

ولی در صورتی که بخواهید نمودار را به همان شکل و بدون قابلیت ویرایش مجدد و به فرمت عکس ذخیره کنید، باید بر روی گزینه ی Export کلیک نمایید تا پنجرهی Export Dialog باز شود. در پنجره باز شده نوع فرمت، وضوح (DPI) و سایر تنظیمات را انجام داده و در مسیر دلخواه با نام مورد نظر ذخیره نمایید. توجه داشته باشید هر چقدر DPI تصویر بالا باشد وضوح آن نیز بیشتر خواهد داشت.

ضمناً برای ایجاد گراف از مسیر View/Graphs/Create نیز میتوانید استفاده نمایید.

Add Table to Layout : جداول توصیفی را درون طرح خروجی جانمایی (اضافه) میکند.

Reload Cache :

 Print : برای پرینت گرفتن از جدول توصیفی لایه میتوان از این گزینه استفاده کرد.

Reports : جهت تهیه گزارش از فیلدهای مورد نظر جداول توصیفی از این گزینه استفاده میشود. جهت شروع گزارش گیری از Table Options و منوی Reports گزینهی Create Report را انتخاب نمایید تا پنجرهی Report Wizard باز شود.

 و در پنجره ی باز شده در کادر Layer/Table ، لایه شهرستان را انتخاب کرده و از کادر زیرین Available Fields فیلدهایی که قصد گزارش گیری از آنها را دارید، انتخاب کرده و با کلیک بر روی آیکون  آنها را به کادر Report Fields انتقال دهید. سپس بر روی Next کلیک کنید.

در این پنجره فیلد Name را از کادر Report Fields به عنوان سرگروه انتخاب کرده و با آیکون به کادر روبرویی بفرستید و در نهایت Next را کلیک نمایید و در پنجرهی بعدی ترتیب قرارگیری فیلدها و نزولی (Ascending) یا صعودی (Descending) بودن داده های موجود در آنها را تعیین کنید.

 همچنین در پنجرهی Summary Options نیز میتوانید پارامترهایی همچون حداقل، میانگین، حداکثر و مجموع را تیک بزنید تا نرم افزار این پارامترها را بر اساس داده های موجود در فیلدها محاسبه نموده و به گزارش شما اضافه کند.

در پنجره ی بعدی باید تنظیمات مربوط به طرح خروجی گزارش و ... را تعیین نمایید. و در نهایت Next را کلیک کنید.

در پنجرهی ماقبل آخر نیز استایل دلخواه خود را انتخاب کرده و Next را کلیک نمایید.

در آخرین پنجره نیز عنوانی برای گزارش خود تعیین کرده و Finish را انتخاب نمایید.

در آخر امر شاهد آماده شدن گزارش برای ذخیره کردن و یا خروجی گرفتن خواهید بود و با کلیک بر روی آیکون  میتوانید گزارش مورد نظر را به فرمت RLF ذخیره نمایید. با استفاده از آیکون  Export report to file میتوان از گزارش موجود به فرمت های متنوع خروجی گرفت و همچنین با انتخاب آیکون  Add report to Arc Map Layout میتوانید گزارش را به طرح خروجی خود اضافه کنید.

Export : با کلیک بر روی این گزینه میتوانید از جداول توصیفی لایه ها به فرمت های (dbf (Data Base Table یا TXT خروجی بگیرید.

Appearance : با انتخاب این گزینه پنجره ی Appearance Table باز میشود که درون آن میتوانید تنظیماتی همچون نوع، رنگ و اندازه ی فونت و همچنین رنگ رکوردهای انتخاب و های لایت شده و یا سایر تنظیمات ظاهری را انجام داده و Ok کنید.

برای تغییرات و تنظیمات بیشتر در جداول توصیفی میتوانید بر روی فیلد مورد نظر راست کلیک کنید تا زیر منوی آن باز شود و به گزینه های زیر دسترسی پیدا کنید.

Sort Ascending : برای مرتب کردن دادههای فیلد مورد نظر بصورت صعودی (افزایشی) بکار میرود.
Sort Descending : برای مرتب کردن دادههای فیلد مورد نظر بصورت نزولی (کاهشی) بکار میرود.
Advanced Sorting : تنظیمات فوق را با اختیارات بیشتر و بصورت پیشرفتهتر انجام میدهد.

Summarize : با انتخاب این گزینه و در پنجره باز شده میتوانید خلاصه گزارشی از فیلد دلخواه خود تهیه نمایید. در پنجره ی باز شده و در قسمت اول فیلد مورد نظر را انتخاب نمایید و در بخش دوم نیز پارامترهایی (حداقل، حداکثر، میانگین، مجموع و واریانس) که مایلید در خلاصه ی گزارش بیاید را انتخاب نمایید و در بخش سوم مسیر و اسم دلخواه را داده و در نهایت Ok کنید.

بعد از اتمام مراحل پیامی ظاهر میشود و از شما اجازه ی اضافه کردن جدول به Table of Content را میخواهد.اگر مایل بودید جدول را به لیست محتوا اضافه کنید در این پنجره بر روی yes کلیک نمایید.

بعد از اضافه شدن جدول به لیست محتوا بر روی آن راست کلیک کرده و Open را انتخاب کنید تا خلاصه گزارش موجود در جدول باز شود.

Statistics : با راست کلیک بر روی فیلد مورد نظر و انتخاب این گزینه پارامترهایی همچون تعداد ردیف ها، حداقل، حداکثر، مجموع، میانگین و انحراف معیار برای مقادیر موجود در آن فیلد محاسبه شده و نمایش مییابد. همچنین نموداری جهت نمایش توزیع فراوانی مقادیر موجود در فیلد ترسیم و نمایش مییابد.

Field Calculator : با انتخاب این گزینه قادر خواهید بود محاسبات مختلفی را در پنجره باز شده انجام دهید. برای مثال ما قصد داریم نسبت جنسی را در شهرستانهای استان اردبیل بر اساس آمار جمعیتی سال 9385 ، محاسبه کنیم. برای شروع، فیلدی به اسم نسبت جنسی (Sex Rate) در جدول توصیفی لایهی Shahrestan اضافه نمایید . (فیلد از نوع اعداد صحیح 8 کاراکتره باشد در صورت نیاز به دقت زیاد نوع فیلد را از نوع اعشار انتخاب کنید ) بعد از اضافه کردن فیلد لایهی مذکور را در حالت Start Editing قرار داده، بر روی فیلد جدید راست کلیک کرده و گزینهی Field Calculator را انتخاب نمایید. در پنجره باز شده، دستور ([men_85] / [Women_85] *100) را وارد کنید.

دستور فوق را بدین صورت وارد نمایید: 1) بر روی men_85 دوبل کلیک نمایید. 2) بر روی آیکون  کلیک کرده و 3) بر روی Women_85 نیز دوبل کلیک نموده و 4) بر روی آیکون  کلیک کنید و در نهایت 5) عدد 977 را تایپ کرده و Ok نمایید تا دستور اجراء شده و محاسبات انجام شود. برای محاسبه تراکم جمعیت به نفر در هکتار نیز در پنجرهی Field Calculator ، دستور [Populati_2] / [Hectares] *10000] را صادر کرده و Ok کنید.

Calculate Geometry : این گزینه برای محاسبه مختصات عوارض بکار میرود. و بسته به عوارض پارامتر محاسبه شده کمی متفاوت خواهد شد به صورتی که برای عوارض نقطهای فقط طول و عرض (XY) را محاسبه میکند. ولی برای عوارض خطی به جز X و Y نقاط آغازین، پایانی و میانی، طول خطوط نیز محاسبه میشود.و در نهایت برای عوارض سطحی ( X (Polygon و Y مرکز سطوح، مساحت و محیط را محاسبه میکند. برای آشنایی با این قابلیت جدول توصیفی شهرهای استان اردبیل را باز کرده و فیلدهای X و Y را به آن اضافه نمایید. سپس برای محاسبه طول بر روی فیلد X راست کلیک و Calculate Geometry را انتخاب کنید و در پنجره باز شده در قسمت Property ، مطابق تصویر زیر …X Coordinate را انتخاب نموده و در بخش Coordinate System گزینهی اول را انتخاب کنید و در بخش Units نیز واحد اندازه گیری را که در سیستم های مختصات متریک (UTM) متر هست، Meter را انتخاب نمایید و در نهایت پنجره را Ok کنید تا محاسبات انجام شده و به جدول اطلاعات توصیفی اضافه شود. برای محاسبه طول نیز این فرآیند را انجام دهید منتها در بخش اول Y Coordinate… را انتخاب نمایید.

قابل ذکر است که تمام این فرآیندها به کمک اکستنشن X Tools بصورت خودکار، بسیار راحتتر و پیشرفتهتر انجام میگیرد. و همچنین جعبه ابزار Arc Tool Box ابزارهایی برای محاسبات پارامترهای فوق در اختیار کاربران قرار می دهد که در بخش مربوطه به طور مفصل تشریح خواهد شد.

Turn Field Off : این گزینه همانطور که از اسم آن مشخص است، برای خاموش کردن فیلد مورد نظر بکار میرود، فیلد خاموش شده در جدول نمایش نمییابد. برای روشن کردن فیلد خاموش شده میتوانید بر روی لایه ی مورد نظر راست کلیک کرده و Properties را انتخاب نمایید، تا پنجره مربوطه باز شود، در پنجره مذکور و سربرگ Field تیک فیلد یا فیلدهایی را که میخواهید روشن کنید را گذاشته و Ok نمایید، همچنین 1) با کلیک بر آیکون  Turn All Fields On میتوانید همه ی فیلدهای خاموش شده را روشن کنید و 2) با انتخاب آیکون  Turn All Fields Off نیز میتوانید همه ی فیلدهای موجود را خاموش نمایید. قابل ذکر است همچنان که قبلاً اشاره شد برای روشن کردن تمام فیلدها از منوی Table Option نیز میتوان بر روی گزینه ی Turn All Fields On کلیک نمود.

Freeze/Unfreeze Column : این گزینه برای تثبیت (میخکوب کردن) فیلد (ستون) مورد نظر کاربرد دارد. با راست کلیک بر روی فیلد مورد نظر و انتخاب این گزینه، فیلد مذکور در زمان حرکت بین سایر فیلدها در بصورت ثابت در سمت چپ جدول توصیفی قابل مشاهده خواهد بود. برای غیر فعال کردن دوباره این عملیات را تکرار نمایید.

Delete Field : برای حذف کردن فیلد مورد نظر، میتوانید از این گزینه استفاده نمایید. بدین صورت که بر روی فیلد مورد نظر راست کلیک کرده و این گزینه را انتخاب کنید و در پنجره ی باز شده Yes را کلیک نمایید.

Multi Delete Fields : این گزینه برای حذف چندگانه ی فیلدها بکار میرود. برای استفاده از این قابلیت بر روی یکی از فیلدها راست کلیک کرده و گزینه ی مذکور را انتخاب نمایید و در پنجره ی باز شده فیلدهایی را که تمایل به حذف آنها دارید را انتخاب نموده و Ok کنید، همچنین در پنجره ظاهر شده نیز بر روی Yes کلیک کنید. ضمناً این گزینه از اکستنشن X Tools Pro نیز قابل دسترسی است.

Properties : با انتخاب این گزینه پنجرهی Field Properties باز میشود که در این پنجره میتوانید ویژگیهای فیلد مربوطه را مشاهده کرده و در صورت لزوم تغییراتی بر روی آن اعمال نمایید.